Sklep FlyStore.pl

 KOD RABATOWY: FLYN3  |  PRAWDZIWE RATY 10X0%

Aktualności blogowe

Pokaż wszystko

Klasy dronów w 2024

Klasy dronów w 2024

Od początku 2024 roku każdy nowy model drona wprowadzany na rynek europejski musi posiadać etykietę CE z następującym oznaczeniem klasy: C0, C1, C2, C3, C4, C5 lub C6. Nie oznacza to jednak, że z półek sklepowych znikają wszystkie produkty bez takiego oznaczenia. Drony wprowadzone na rynek przed 1.01.2024 r. wciąż mogą być sprzedawane jako tzw. „legacy drones”, ale możliwości ich użytkowania zostały przez prawo ograniczone. Jak się w tym wszystkim połapać i co znaczą poszczególne klasy dronów C0-C6? – wyjaśniamy w niniejszym artykule.

raty 0% w sklepie flystore

Klasy dronów w 2024

1
Klasy dronów w 2024

Klasy dronów C0-C6

Spis treści:


(kliknij w klasę)

Od początku 2024 roku każdy nowy model drona wprowadzany na rynek europejski musi posiadać etykietę CE z następującym oznaczeniem klasy: C0, C1, C2, C3, C4, C5 lub C6. Nie oznacza to jednak, że z półek sklepowych znikają wszystkie produkty bez takiego oznaczenia. Drony wprowadzone na rynek przed 1.01.2024 r. wciąż mogą być sprzedawane jako tzw. „legacy drones”, ale możliwości ich użytkowania zostały przez prawo ograniczone. Jak się w tym wszystkim połapać i co znaczą poszczególne klasy dronów C0-C6? – wyjaśniamy w niniejszym artykule.

 

Przydział klas do kategorii otwartej i szczególnej

 

 

Zacznijmy od najprostszego podziału, czy raczej przyporządkowania poszczególnych klas dronów do kategorii lotów, w których mogą być użytkowane. Dla przypomnienia: prawo europejskie rozróżnia trzy rodzaje kategorii: otwartą, szczególną i certyfikowaną. Nas będą interesowały dwie pierwsze czyli kategoria otwarta i szczególna, bo to dla nich stworzono klasy C0-C6, przy czym dla kategorii otwartej przewidziano drony klas od C0 do C4, a do kategorii szczególnej: C5 i C6. W szczegółach sprawa nie wygląda aż tak prosto, ale taki prosty podział pozwala zrozumieć ogólną ideę przyporządkowania klas dronów do kategorii operacji.

 

 

W pierwszej kolejności omówimy kategorią otwartą i jej klasy dronów.

 

Drony klasy C0

Najlżejsza klasa dronów przewidziana w kategorii otwartej (podkategorii A1) to drony klasy C0. Najlepiej tę klasę definiuje waga – maksymalna masa startowa (MTOM, od Maximum Take-off Mass) łącznie z obciążeniem użytkowym (przeważnie kamerą) drona klasy C0 nie może przekraczać 250 g. Nie może też latać szybciej niż 19 m/s, a to w połączeniu z niską wagą powinno zagwarantować maksymalne bezpieczeństwo lotów tymi dronami (m.in. dlatego można nimi latać również nad osobami postronnymi, choć nie nad zgromadzeniami osób).

Do takich dronów zaliczają się np. seria DJI Mini 3 lub Mini 4. Waga i zmniejszona prędkości nie jest jednak jedynym wymogiem dla tej i innych klas. Sporym ograniczeniem może być obostrzenie dotyczące maksymalnej osiągalnej wysokości lotu – i to nad punktem startu – do 120 m. Mimo wszystko drony klasy C0 (jak i wiele dronów bez klasy, ale o masie poniżej 250 g) cieszą się dużą popularnością wśród użytkowników, bowiem prawo pozwala je wykorzystywać w dość swobodny sposób.

 

Szczególną kategorię dronów klasy C0 stanowią drony zabawki, które - prócz konieczności spełnienia większości wymogów dla tej klasy – powinny jeszcze wypełniać zapisy unijnej Dyrektywy zabawkowej 2009/48/WE, m.in. być dopuszczone do „zabawy” przez dzieci poniżej 14 roku życia.

 

Drony klasy C1

Drony klasy C1 wyznaczają kolejną granicę maksymalnej wagi startowej – poniżej 900 g lub (alternatywnie) producent może wykazać, że maksymalna energia kinetyczna w przypadku uderzenia takim dronem będzie mniejsza niż 80J. W tej klasie również występuje ograniczenie prędkości maksymalnej do 19 m/s, ale za to nie ma ograniczenia maksymalnej wysokości względem miejsca startu do stałej wartości 120 m. Dochodzą za to: wymóg zapewnienia jednoznacznej zdalnej identyfikacji, funkcja świadomości przestrzennej, gwarantowany poziom mocy akustycznej i konkretne oświetlenie.

Drony klasy C1 przewidziane są również do użytkowania w podkategorii A1 kategorii otwartej, ale nie można nimi celowo przelatywać nad osobami postronnymi. Flagowym przykładem takiego drona jest np. DJI Air 3 lub DJI Mavic 3 Classic (w innej wersji masa przekracza 900g).

 

Drony klasy C2

 

Drony klasy C2 to kolejny przeskok maksymalnej dopuszczalnej masy startowej: powyżej 900g aż do 4 kg. Przykładem takich dronów może być wspomniany wcześniej model DJI Mavic 3, ale w wersji Pro/Pro Cine ponieważ masa przekracza już nieznaczne 900 g (żeby być precyzyjnym: Mavic 3 Pro waży 958 g). Dla porównania warto wspomnieć o dużo cięższym i większym dronie – DJI Matrice 30/30T ważącym 3998 g (MTOM) i to nie jest przypadek. Jest to o 2 g poniżej masy 4 kg dopuszczalnej dla dronów klasy C2 i tym samym ten model również ma etykietę C2.

Drony tej klasy przeznaczone są do lotów w podkategorii A2 kategorii otwartej (w pobliżu ludzi, ale nie bliżej niż 30 m lub 5 m w poziomie od nich). Aby móc skrócić wspomniany dystans w poziomie z 30 m na 5 m, należy włączyć podczas lotu tzw. tryb niskiej prędkości (spowalniający drona do < 3 m/s) i jest to jeden z wymogów technicznych dla klasy C2. Ponadto dron musi posiadać – podobnie jak C1 - jednoznaczną zdalną identyfikację, funkcję świadomości przestrzennej, określony gwarantowany poziom mocy akustycznej i odpowiednie oświetlenie.

 

Drony klasy C3 i C4

 

Ostatnie dwie klasy przeznaczone do kategorii otwartej podkategorii A3 to klasy C3 i C4. Maksymalną masą startową dopuszczalną w obydwu przypadkach jest 25 kg, a różnica między C3 i C4 wynika przede wszystkim z autopilota i funkcji automatycznych. Zasadniczo klasa C3 jest dalszym rozwinięciem klasy C2 z ograniczeniem wagi do 25 kg i maksymalnego typowego wymiaru poniżej 3 m. Wymogi co do pozostałego wyposażenia pozostają zasadniczo te same. Z kolei dron klasy C4 nie może działać w trybach automatycznego sterowania z wyjątkiem podstawowej stabilizacji lotu, która nie ma wpływu na trajektorię lotu i ewentualnej funkcji wsparcia po przerwaniu transmisji pod warunkiem, że wcześniej można wskazać miejsce powrotu drona „do domu”. Zatem klasę C4 należy traktować bardziej jako „zdalnie sterowany model latający” przeznaczony głównie do celów rekreacyjnych i manualnego sterowania, niż jako zaawansowany i zautomatyzowany dron.

 

Podsumowując drony klasy C0-C4 dedykowane kategorii otwartej warto jeszcze wspomnieć, że wszystkie z wyjątkiem C4 muszą być zasilane energią elektryczną, jeśli są wyposażone w tryb podążania za stacją bazową to nie dalej niż 50m od pilota, a jeśli są na uwięzi – to nie dłuższej niż 50 m. Pozostałe szczególne wymagania wszystkich klas C0- C6 są zawarte w załączniku do Rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/945.

 

Drony klasy C5 i C6

 

Dwie ostatnie klasy dronów, które zostały przewidziane do lotów w kategorii szczególnej to klasy: C5 i C6. W kategorii szczególnej operacje dronami można wykonywać na różne sposoby: w ramach scenariuszy standardowych (krajowych i europejskich), po uzyskaniu zezwolenia na loty od ULC lub po uzyskaniu certyfikatu operatora lekkiego systemu bezzałogowego – tzw. LUC. Drony klasy C5 i C6 są przewidziane dla dwóch konkretnych europejskich scenariuszy standardowych: odpowiednio C5 dla STS-01 (loty w zasięgu wzroku) i C6 dla STS-02 (loty poza zasięg wzroku).

 

Drony klasy C5 to zasadniczo drony, które spełniają wymogi klasy C3 (z wyjątkiem ograniczenia wysokości lotu i posiadania funkcji świadomości przestrzennej), a dodatkowo:

 

▶️ nie powinny być stałopłatem (z wyjątkiem dronów na uwięzi);

 

▶️ tryb niskiej prędkości powinien ograniczać prędkość do 5 m/s;

 

▶️ muszą mieć system zakończenia lotu wymuszający opadanie i zmniejszający efekt uderzenia.

 

Prawo (konkretnie Część 16 załącznika do wspomnianego rozporządzenia 2019/945) zezwala nawet na przekształcenie drona klasy C3 w system klasy C5 poprzez zestaw zewnętrznych akcesoriów np. innego producenta posiadający klasę C5 właśnie. Flagowym przykładem jest dron DJI Matrice 350 RTK (klasy C3), który dzięki zestawom akcesoriów C5 dostępnym do zakupu osobno od innego producenta, pozwala zmienić tego drona w system klasy C5.

 

Drony C6 również są rozwinięciem klasy C3 – podobnie jak w C5 nie muszą mieć ograniczenia wysokości i funkcji świadomości przestrzennej, ponadto prawo zezwala na zasilanie ich inaczej niż energią elektryczną. Ze szczegółowych opisów tej klasy zawartych w Części 17 załącznika do rozporządzenia 2019/945 wynika dodatkowo:

 

▶️ konieczność ograniczenia prędkości względem ziemi maksymalnie do 50 m/s;

▶️ wyposażenie w system zakończenia lotu wymuszający opadanie;

▶️ zapewnienie środków programowania toru lotu;

 

Pierwszymi dronami dostępnymi na rynku z certyfikatem C6 były stałopłaty: Delair UX-11 oraz SenseFly eBee.

 

Obecnie dostępne są również wielowirnikowce klasy C6. O przykładowych (nie wszystkich dostępnych) modelach dronów wraz z nadaną im klasą można przeczytać na stronie EASA poświęconej kategorii otwartej:

 

https://www.easa.europa.eu/en/domains/civil-drones-rpas/open-category-civil-drones

Komentarze do wpisu (1)

Tomasz Duda
26 maja 2024

Czy są dostępne na rynku drony z drewna (korpus, śmigła)? Czy tzw. samorobke można legalnie eksploatować?

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper Premium